ولوها یا شیرهای صنعتی، تجهیزاتی هستند که در سیستم‌های پایپینگ برای توقف، راه‌اندازی و تنظیم جریان استفاده می‌شوند. برای دسته‌بندی مناسب این شیرها، آن‌ها را می‌توان در گروه‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:
- شیرهای کنترلی (Control Valves)
- شیرهای قطع و وصل (ON/OFF Valves)
- ولوهای ایمنی (Pressure Safety Valves)
- ولوهای ایزوله (Isolation Valves) یا شیرهای کشویی (Gate Valve)
- ولوهای خود کنترلی (Self Control Valves)
ولوها یا شیرهای صنعتی، اجزای مهمی در سیستم‌های لوله‌کشی برای کنترل جریان مایعات، بخار یا گازها هستند. آن‌ها بر اساس معیارهای مختلفی مانند عملکرد، اتصالات پایانی، مواد ساختمانی، عملکرد اکتور و حرکت مکانیکی دسته‌بندی می‌شوند. در زیر برخی از انواع اصلی ولوها را می‌بینید:
- شیر دروازه‌ای (Gate Valve): این شیر با حرکت یک دروازه یا مانع از راه مایع باز می‌شود.
- شیر کروی (Globe Valve): این شیرها برای کنترل جریان استفاده می‌شوند. قطع شدن با حرکت دیسک در برابر جریان انجام می‌شود.
- شیر توپی (Ball Valve): شیری با یک دیسک کروی، قسمتی از شیر که جریان را کنترل می‌کند.
- شیر پروانه‌ای (Butterfly Valve): برای جداسازی یا تنظیم جریان استفاده می‌شود. مکانیسم بسته شدن به صورت یک دیسک است.
- شیر چک (Check Valve): فقط اجازه می‌دهد تا مایع در یک جهت عبور کند.
- شیر پلاگ (Plug Valve): نیز به نام کوک یا شیر قطع و وصل، جریان را در یک لوله تنظیم می‌کند.
- شیر سوزنی (Needle Valve): مشابه شیر جهانی در طراحی با تفاوت بزرگ ترین دیسک شبیه به سوزن.
- شیر مچی (Pinch Valve): جریان مایعات (مایع، گاز یا قدرت) را کنترل می‌کند و هنگام بسته شدن یک درز نشتی را فراهم می‌کند.
- شیر دیافراگمی (Diaphragm Valve): جریان را با حرکت یک دیافراگم کنترل می‌کند.
- شیر سولنوئیدی (Solenoid Valve): یک سولنوئید برای کنترل شیر استفاده می‌کند.
- شیر کنترل (Control Valve): جریان یا فشار یک مایع را تنظیم می‌کند.
- شیر تسکین یا شیر تسکین فشار (Relief or Pressure Relief Valve): فشار را در یک سیستم کنترل یا محدود می‌کند.
- شیر پیستون (Piston Valve): حرکت یک مایع در مسیر خود را کنترل می‌کند.
- شیر ایمنی (Safety Valve): وقتی فشار یا دما از حد تعیین شده فراتر رفت، یک ماده را از یک دیگ رها می‌کند.
- شیر پاپت (Poppet Valve): معمولاً در موتورهای پیستونی برای باز و بسته کردن درگاه‌های ورودی و خروجی در سر سیلندر استفاده می‌شود.
- شیر چرخشی (Rotary Valve): در یک حرکت دایره‌ای چرخش می‌دهد تا جریان یک ماده را تنظیم کند.
- شیر ترموستاتیک ترکیبی (Thermostatic Mixing Valve): آب گرم را با آب سرد مخلوط می‌کند تا دمای خروجی حمام و دوش ثابت و ایمن باشد.
- شیر اسلاید (Slide Valve): با حرکت مستقیم برای کنترل جریان یک ماده است.
- شیر تنظیم فشار (Pressure Regulating Valve): به طور خودکار جریان یک مایع یا گاز را در یک فشار خاص قطع می‌کند.
هر نوع شیر مزایای خود را دارد و برای برنامه‌های خاص مناسب است. مهم است که قبل از نصب آن در سیستم‌های لوله‌کشی بفهمید که چه نوع شیر برای یک برنامه خاص لازم است.
