آشنایی با سازمان بین المللی IEC

نویسنده: الهام خالصی، مهندس برق و الکترونیک

خلاصه:

دراین مقاله سازمان بین المللی IEC  معرفی و برخی وظایف آن گفته می‌شود. این سازمان درارتباط با استانداردهای برق و الکترونیک در سطح جهان فعالیت دارد.

مواد و روش ها:

IEC یک سازمان عضویت جهانی و غیرانتفاعی است که کار آن زیربنای زیرساخت های با کیفیت و تجارت بین المللی در کالاهای الکتریکی و الکترونیکی است. کار ما نوآوری فنی، توسعه زیرساخت های مقرون به صرفه، دسترسی کارآمد و پایدار به انرژی، شهرنشینی هوشمند و سیستم های حمل و نقل، کاهش تغییرات آب و هوایی و افزایش ایمنی مردم و محیط زیست را تسهیل می کند.

~ 170IEC  کشور را گرد هم می آورد و یک پلت فرم استاندارد سازی و ارزیابی انطباق جهانی، خنثی و مستقل را برای 30000 متخصص در سراسر جهان فراهم می کند. این 4 سیستم ارزیابی انطباق را اداره می کند که اعضای آن تأیید می کنند که دستگاه ها، سیستم ها، تاسیسات، خدمات و افراد در صورت لزوم کار می کنند.

IEC حدود 10000 استاندارد بین المللی IEC را منتشر می کند که همراه با ارزیابی انطباق چارچوب فنی را فراهم می کند که به دولت ها اجازه می دهد زیرساخت های کیفیت ملی و شرکت ها را در هر اندازه ای برای خرید و فروش مداوم ایمن و ایمن ایجاد کنند.برق نیروی محرکه انقلاب صنعتی دوم بود و امروزه نیز به همان اندازه برای انقلاب صنعتی چهارم ضروری است.

در اوایل دهه 1880، دانشمندان متوجه شدند که فقدان اصطلاحات مشترک، اندازه گیری ها و رتبه بندی ها پیشرفت علم برق را کند کرده و مانع توسعه بازارها می شود.

هنگامی که کنگره بین المللی برق در نمایشگاه جهانی سنت لوئیس در سال 1904 تشکیل شد، نمایشگاه هایی که کاخ برق را اشغال کرده بودند، از برق ولتاژهای مختلف، جریان مستقیم یا جریان متناوب 1، 2 یا 3 فاز، با فرکانس های مختلف و همچنین انواع کانکتورها و دوشاخه ها استفاده می کردند.

در نتیجه، کنگره پیشنهادی برای ایجاد یک کمیسیون بین المللی دائمی ارائه کرد که مسئول تعیین شرایط و اندازه گیری های رتبه بندی دستگاه ها و ماشین های الکتریکی باشد. پس از آن، IEC (کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک) در لندن تأسیس شد و اولین جلسه خود را در هتل سیسیل در 26 و 27 ژوئن 1906 با ریاست الکساندر زیمنس برگزار کرد.نمایندگان اتریش، بلژیک، کانادا، فرانسه، آلمان، بریتانیا، هلند، مجارستان، سوئیس، اسپانیا، ژاپن و ایالات متحده در این مراسم شرکت کردند. نروژ، سوئد و دانمارک، اگرچه نمایندگی نداشتند نیز عضو سازمان پیشنهادی بودند.

در این جلسه، لرد کلوین به عنوان اولین رئیس کمیسیون انتخاب شد و چارلز لو مایستر دبیر موقت شد، سمتی که لو مایستر تا زمان مرگش در سال 1953 حفظ کرد.

آقای کوپس در 1 جنوری 2023 برای یک دوره سه ساله رئیس کمیسیون مستقل انتخابات شد و از 1 جنوری 2022 به عنوان رئیس جمهور منتخب خدمت کرد. قبل از آن، او از 1 ژانویه 2018 تا پایان سال 2022 به عنوان خزانه دار خدمت می کرد. او از سال 2012 تا آگوست 2021 به عنوان دبیرکل کمیته الکتروتکنیک بلژیک (CEB-BEC) را رهبری کرد.

آقای کوپس که دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی است، حرفه ای برجسته در صنعت داشته است. او مدیر روابط صنعت در نیکو، یک رهبر اروپایی در راه حل های خانه هوشمند بود. آقای کوپس کار خود را با سونی بلژیک آغاز کرد و متعاقبا سمت های مدیریتی مختلفی را در سونی اروپا بر عهده گرفت و پس از آن سمت های ارشد در Telenet (Liberty Global) و Alpha Technologies Europe را بر عهده گرفت.

رئیس کمیسیون مستقل انتخابات نماینده کمیسیون است و رئیس مجمع عمومی، IB (هیئت مدیره IEC) و PresCom (کمیته رئیس جمهور) است. رئیس جمهور برای یک دوره سه ساله خدمت می کند و نمی تواند دوباره انتخاب شود.

ماموریت IEC دستیابی به استفاده جهانی از استانداردهای بین المللی IEC و سیستم های ارزیابی انطباق برای اطمینان از ایمنی، کارایی، قابلیت اطمینان و قابلیت همکاری فناوری های الکتریکی، الکترونیکی و اطلاعاتی، افزایش تجارت بین المللی، تسهیل دسترسی گسترده به برق و ایجاد جهانی پایدارتر است.

امکان تجارت جهانی

قطعات و دستگاه های الکتریکی و الکترونیکی بزرگترین دسته از کالاهای تجارت جهانی (از نظر ارزش) را نشان می دهند. آنها معمولاً قبل از مونتاژ و در نهایت مصرف از بسیاری از کشورها عبور می کنند. امروزه محصولات نهایی دیگر «ساخت کشور x» نیستند، بلکه «ساخت دنیا» هستند. تمام قسمت های مونتاژ نهایی باید با هم جا بیفتند و با خیال راحت کار کنند. استفاده از استانداردهای بین المللی هماهنگ کلیدی است.

استانداردهای بین المللی IEC همراه با سیستم های ارزیابی انطباق IEC به جلوگیری از موانع فنی که توسط توافق نامه موانع فنی تجارت (TBT) سازمان تجارت جهانی (WTO) تعریف شده است، کمک می کند. بر اساس آن توافق، اعضای سازمان تجارت جهانی متعهد می شوند که از استانداردهای بین المللی به عنوان مبنای استانداردهای ملی، مقررات فنی اجباری و روش های آزمایش و صدور گواهینامه استفاده کنند.

زنجیره‌های ارزش جهانی تنها زمانی می‌توانند کارآمد عمل کنند که همه اقتصادهای شرکت‌کننده از قوانین هماهنگ و مورد توافق جهانی که در استانداردهای بین‌المللی گنجانده شده‌اند، پیروی کنند.

ارزیابی انطباق چیست؟

ارزیابی انطباق به هر فعالیتی اطلاق می شود که تعیین می کند آیا یک محصول، سیستم، خدمات و گاهی اوقات افراد، الزامات و ویژگی های توصیف شده در یک استاندارد یا مشخصات را برآورده می کنند یا خیر. چنین الزاماتی می تواند شامل عملکرد، ایمنی، کارایی، اثربخشی، قابلیت اطمینان، دوام یا اثرات زیست محیطی مانند آلودگی یا صدا باشد. راستی‌آزمایی عموماً از طریق آزمایش یا/یا بازرسی انجام می‌شود.  این ممکن است شامل تأیید صحت مداوم باشد یا نباشد.

هیئت ارزیابی انطباق

CAB (هیئت ارزیابی انطباق) مسئول مدیریت و نظارت بر فعالیت های ارزیابی انطباق IEC، از جمله نظارت بر سیستم های ارزیابی انطباق IEC است.

نیازهای به وضوح تعریف شده در هسته تمام کار IEC قرار دارد

هزاران کارشناس از شرکت های کوچک و متوسط ​​گرفته تا شرکت های چندملیتی جهانی در کار IEC شرکت دارند. این کارشناسان که توسط کمیته های ملی مربوطه IEC فرستاده می شوند، به ایجاد استانداردهای داوطلبانه و مبتنی بر اجماع کمک می کنند که به نیازهای مشخص شده به وضوح رسیدگی می کنند.

استانداردهای IEC و سیستم های ارزیابی انطباق (CA) تجارت جهانی را تسهیل می کند و دسترسی آسان تر و سریعتر به بازار را امکان پذیر می کند.

با استفاده از استانداردهای بین المللی IEC و سیستم های IEC CA، شرکت ها می توانند نشان دهند که الزامات ملی را از نظر قوانین و مقررات برآورده می کنند. بسیاری از دولت ها و تنظیم کننده ها به استانداردهای IEC به عنوان بخشی از زیرساخت ملی کیفیت خود اشاره می کنند.

بسیاری از کنسرسیوم های صنعتی مشخصات فنی خود را به IEC می آورند تا آنها را به عنوان یک استاندارد بین المللی IEC معرفی کنند و از ایجاد پلت فرم استانداردسازی خود اجتناب کنند.

افزایش و تسهیل دسترسی و ارتباط بازار

مشارکت با IEC به کنسرسیوم ها امکان دسترسی به پلت فرم استانداردسازی بی طرف، شفاف، بین المللی شناخته شده و مبتنی بر اجماع را در حوزه کاری خود می دهد. این همچنین به کنسرسیوم‌ها اجازه می‌دهد تا فراتر از پایگاه اصلی خود در صنعت و اعضای حرفه‌ای دست یابند و سایر سهامداران و ورودی‌های آنها، ریسک‌ها و پاداش‌های آینده را به اشتراک بگذارند.

نیازی به تنظیم قوانین جدید، فرآیندهای رأی گیری یا منشورهای عضویت نیست. همه چیز در حال حاضر در جای خود، آماده استفاده است.

استانداردسازی IEC و فعالیت‌های ارزیابی انطباق می‌تواند به دولت‌ها کمک کند تا از ایمنی شهروندان خود اطمینان حاصل کنند، دسترسی به تجارت جهانی را ارتقا دهند و اطمینان حاصل کنند که صنایع ملی از پیشرفت‌های تکنولوژیک بهره می‌برند و در بازار جهانی رقابتی باقی می‌مانند.

استانداردها چارچوب‌های فنی، معیارها و مشخصاتی را ارائه می‌کنند که تنظیم‌کننده‌ها می‌توانند در قانون به آن اشاره کنند. با تکامل فناوری ها، استانداردها بازنگری می شوند و قوانین به روز می مانند.

استانداردها همچنین ارجاعات فنی را در مناقصه های عمومی به دولت ها ارائه می دهند و این اطمینان را ایجاد می کنند که محصولات با قوانین مورد توافق مشترک مطابقت دارند و با الزامات بسیاری مطابقت دارند.

با گنجاندن استانداردهای بین المللی IEC و آزمایش و صدور گواهینامه در مقررات خود، سیاست گذاران و تنظیم کننده ها بستری را فراهم می کنند که همکاری رقبا را تحت قوانین مشترک تشویق می کند. این از راه حل های جزیره ای جلوگیری می کند و ایمنی، مقرون به صرفه بودن و قابلیت همکاری را بهبود می بخشد.

سازمان های بین المللی، از جمله سازمان ملل متحد و سازمان تجارت جهانی، استانداردهای بین المللی IEC و سیستم های ارزیابی انطباق را تایید می کنند.

IEC یکی از سه سازمان استاندارد بین المللی پیشرو است و با ISO و ITU همکاری نزدیک دارد

سازمان ملل متحد، از طریق UNECE، استانداردهای IEC و سیستم های ارزیابی انطباق را در زمینه امنیت سایبری و تجهیزات مورد استفاده در محیط های انفجاری توصیه می کند.

• موافقت نامه TBT سهم مهم استانداردهای بین المللی و ارزیابی انطباق را در بهبود کارایی تولید و تجارت بین المللی به رسمیت می شناسد.

IEC برنامه کشورهای وابسته را اجرا کرده است که به کشورها امکان می دهد در استانداردسازی و ارزیابی انطباق بین المللی شرکت کنند. از طریق این برنامه آنها از تخصص و دانش کارشناسان اغلب مشهور جهانی بهره مند می شوند.

برنامه کشوری وابسته به IEC به کشورهای در حال توسعه و تازه صنعتی این امکان را می دهد که استانداردهای بین المللی IEC را به عنوان استانداردهای ملی به صورت رایگان اتخاذ کنند و در مورد آزمایش و گواهینامه و مشارکت در سیستم های IEC CA بیاموزند.

وابستگان در مورد راه اندازی ساختارهای لازم برای شرکت در کار IEC راهنمایی دریافت می کنند. آنها می توانند در نشست عمومی سالانه کمیسیون مستقل انتخابات شرکت کنند، به نشریات کمیسیون مستقل انتخابات دسترسی داشته باشند و از کارشناسان کمیسیون مستقل انتخابات بیاموزند.

کشورهای وابسته می توانند با حمایت دفتر مرکزی IEC از اعضای کمیسیون مستقل انتخابات راهنمایی دریافت کنند. این به آنها اجازه می دهد تا یاد بگیرند که چگونه در IEC شرکت کنند و استانداردهای IEC را اتخاذ و اجرا کنند.

اگر می خواهید در کار IEC مشارکت داشته باشید و در یکی از کشورهای عضو IEC قرار دارید، باید با کمیته ملی IEC (NC) خود تماس بگیرید. آنها می توانند در مورد اینکه چگونه می توانید در سطح ملی و/یا سطح جهانی در IEC شرکت کنید بیشتر به شما بگویند. NC مسئول معرفی کارشناسان برای مشارکت در توسعه کار IEC و سیستم های CA IEC است.

اگر سفر به جلسات کاری حضوری مانعی برای شما است، ممکن است بخواهید بر کار IEC در سطح ملی تأثیر بگذارید. نیازهای خود را با NC در میان بگذارید و کمک کنید استاندارد برای صنعت شما مرتبط تر شود

کمیته های ملی IEC

کمیته های ملی IEC (NCs) تنها نماینده قانونی IEC در کشور شما هستند. آنها موظفند همه ذینفعان ملی از بخش های دولتی و خصوصی را در بر گیرند و نیازهای آنها را در سطح جهانی در کمیسیون مستقل انتخابات هماهنگ و نمایندگی کنند. ساختار کمیسیون مستقل انتخابات امکان نمایندگی مساوی کشورهای کوچک، متوسط ​​و بزرگ را فراهم می کند و به جلوگیری از اینکه چند گروه بزرگ ذینفع قادر به ایجاد عدم تعادل باشند کمک می کند. قوانین شفاف تعریف شده و منتشر شده شفافیت و باز بودن فرآیند استانداردسازی را تضمین می کند.

اظهار نظر عمومی

IEC همچنین به هر متخصص در هر کشوری اجازه می دهد تا یک حساب آنلاین ایجاد کند و به طور مستقیم در مورد استانداردهای آینده اظهار نظر کند. اگر تخصص فنی مناسبی دارید، می توانید به شکل گیری استاندارد بین المللی IEC مرتبط با صنعت خود کمک کنید. به محض انتشار یک پیش نویس استاندارد جدید (CDV)، به مدت دو ماه در دسترس عموم قرار می گیرد.  همه نظرات به NC در کشور شما ارسال می شود. آنها بررسی می شوند و ممکن است به عنوان ورودی ملی برای استاندارد بین المللی نهایی IEC ارائه شوند.

در جمهوری اسلامی ایران، کمیته ملی برق والکترونیک .وابسته به سازمان ملی استاندارد ایران این وظیفه را برعهده دارد و متخصصان برق در این زمینه می توانند مشارکت نمایند.

نتیجه گیری:

این سازمان وظیفه نوشتار و انتشار استانداردهای محصولات و فرایندهای صنعت برق و الکترونیک رادرسطح بین الملل برعهده دارد و با مشارکت سازمان های ملی استاندارد در هر کشور کمک به صنعت برق و استفاده از محصولات برقی و الکترونیکی وهم چنین تسهیل تجارت می شوند.